Depressie bij ouderen

Bijna iedereen is weleens somber. Meestal gaat zo’n sombere stemming vanzelf over. Er kan soms een goede reden zijn voor somberheid, zoals het verlies van een dierbare. Depressie bij ouderen komt veel voor. Vaak wordt gedacht dat dit met de leeftijd te maken heeft, maar dit is lang niet altijd zo. Een depressie heeft een groot effect op iedereen die ermee te maken heeft. 

Symptomen

Er kan sprake zijn van een depressie als iemand zich minstens 2 weken achter elkaar erg somber voelt en last heeft van een aantal van onderstaande klachten:

  • Depressieve stemming tijdens het grootste gedeelte van de dag.
  • Gebrek aan interesse in de omgeving (sociale contacten).
  • Verminderd plezier of verminderde interesse in bijna alle 
    activiteiten.
  • Veel piekeren
  • Gevoel niets waard te zijn, niets te kunnen, tekort te schieten, schuldgevoelens.
  • Moeite hebben met de aandacht ergens bij houden, dingen vergeten en moeite hebben met beslissingen nemen.
  • Slaapproblemen, bijvoorbeeld met inslapen, doorslapen of moeite met opstaan.
  • Lichamelijke klachten zoals verstopping van de darmen, onverklaarbare pijn, duizeligheid, hartkloppingen, trillende handen, druk op de borst en hoofd- en rugpijn.
  • Nergens zin in hebben, snel boos worden of juist traag worden in denken en doen.
  • Geen zin hebben in eten en afvallen.
  • Vermoeidheid of verlies van energie.
  • Gedachten aan de dood.

Oorzaken

Een depressie hoeft geen duidelijke oorzaken te hebben. Vaak is de oorzaak een combinatie van factoren. De manier waarop iemand omgaat met problemen en ziekte kan een belangrijke rol spelen bij het ontstaan van een depressie.

Mogelijke oorzaken van een depressie zijn:

  • Verlies van een dierbare, werk, gezondheid.
  • Nare gebeurtenissen, bijvoorbeeld een ongeval.
  • Lichamelijke ziekten.
  • Erfelijke aanleg.
  • Medicijnen, bijvoorbeeld voor Parkinson of rustgevende medicijnen.
  • Alcohol en drugs.
  • Sociale factoren, bijvoorbeeld eenzaamheid.

Het onderzoek

Een depressie is niet altijd makkelijk vast te stellen. Zeker op oudere leeftijd zijn de klachten minder duidelijk te herkennen. De diagnose depressie wordt gesteld na psychiatrisch onderzoek en het uitsluiten van andere oorzaken. 

De behandeling

Het is bij een depressie belangrijk dat er hulp en begrip is vanuit de omgeving, aandacht voor goede zelfzorg en voldoende lichamelijke beweging en ontspanning. Soms is er hulp van een zorgverlener nodig.
De behandeling kan bestaan uit coachende begeleiding, psychotherapeutische behandeling en/of medicijnen.

Wat kunt u zelf doen

  • Praat over uw sombere stemming en gevoelens van angst met uw arts en familie.
  • Gun uzelf tijd voor herstel, het kost vaak maanden.
  • Stel niet teveel eisen aan uzelf maar richt u op de dagelijkse activiteiten.
  • Eet gezond en gevarieerd, drink voldoende vocht, wees matig met alcohol.
  • Zorg dagelijks voor lichamelijke beweging, zoals een half uur wandelen of fietsen. 

De rol van partner, familielid of naaste

U zult merken dat het niet eenvoudig is om met een naaste met depressieve gevoelens om te gaan. Vaak lijkt het alsof uw naaste met depressieve gevoelens uw zorg niet fijn vindt. Dit kan uw motivatie sterk verminderen. Toch is het voor het ‘genezen’ van een depressie belangrijk dat de omgeving de patiënt met een depressie blijft ondersteunen. Hieronder volgen een paar tips die u hierbij kunnen helpen.

  • Wees begripvol. Geef gelegenheid om gevoelens te uiten en respecteer ze.
  • Straal vertrouwen en optimisme uit.
  • Stel uw familielid gerust.
  • Help om een vast ritme te vinden, dit kan houvast geven op momenten dat niets meer belangrijk lijkt. Daarbij is het belangrijk dat u zich aan de gemaakte afspraken houdt, omdat een depressieve persoon al snel denkt dat niets meer de moeite waard is.
  • Schrijf afspraken op omdat de aandacht en concentratie bij een depressie vaak verminderd zijn.
  • Stel belangrijke beslissingen uit. Uw familielid denkt, voelt en reageert nu anders op situaties
  • Doe samen korte activiteiten om te ontspannen.
  • Zorg goed voor uzelf. Zorg ervoor dat u uw eigen activiteiten blijft doen. Praat over de depressie van uw naaste met anderen en vraag om hulp. 
  • Tips voor mensen met een depressie:

Hersenstichting(https://www.hersenstichting.nl/hersenaandoeningen/depressie/)