Sporten en bewegen met diabetes

Bewegen is gezond voor iedereen maar voor mensen met diabetes in het bijzonder. In deze folder leest u over de effecten van bewegen op uw bloedglucosewaarde en hoe u hiermee kunt omgaan.

Bewegen is gezond:

• U krijgt een betere conditie van bewegen. U voelt zich dan fitter en minder snel moe.
• Bewegen maakt uw lichaam gevoeliger voor insuline. U heeft dan minder insuline nodig.
• Na het bewegen blijft uw lichaam tot wel 24 uur extra gevoelig voor insuline.
• Mensen die dagelijks 30 minuten bewegen, hebben minder risico op hart- en vaatziekten.
• Bewegen geeft u vertrouwen in uw lichaam. Hierdoor voelt u zich minder afhankelijk van uw diabetes.

Wat wilt u bereiken?

U wilt afvallen

Als u gaat bewegen om af te vallen, is het belangrijk om minder snelwerkende insuline te nemen. Daarmee voorkomt u dat uw bloedglucosewaarde tijdens en na het bewegen te veel daalt. Wanneer uw bloedglucosewaarde te veel daalt, moet u onnodig extra snelwerkende koolhydraten nemen om te voorkomen dat u een hypo (undefined/aandoeningen/hypoglycaemie-hypo/)(een te lage bloedglucosewaarde) krijgt. 

U wilt uw conditie verbeteren

Het is belangrijk dat u uw voeding en snelwerkende insuline afstemt op het bewegen. 

De volgende factoren kunnen uw bloedglucosewaarde beïnvloeden hierbij kunt u denken aan stijgen of dalen van uw bloedglucosewaarde.

• De plaats waar u uw snelwerkende insuline heeft toegediend.
• Hoeveel insuline u nog in uw lichaam heeft. 
• Uw bloedglucosewaarde voor het bewegen.
• De samenstelling van de laatste maaltijd of snack voor het bewegen.
• Hoe hard en hoe lang u gaat bewegen.

Soorten sporten

De verschillende soorten sport hebben op een andere manieren invloed op uw  bloedglucosewaarde.

• Duursport, zoals wandelen, joggen, fietsen en zwemmen.
• Intensieve sport, zoals krachttraining, sprinten en wedstrijdsport.
• Intervaltraining, waarbij duursport en intensieve sport worden afgewisseld, zoals spelsport.

Verlaat optreden van hypo's na duursport

Door bewegen wordt uw lichaam gevoeliger voor insuline, waardoor u minder insuline nodig heeft. Dit effect gaat door na het sporten. Daarom kunt u in de uren na het sporten hypo's krijgen. Hypo’s na duursport ontstaan meestal door langwerkende insuline en kunnen tenminste twaalf uur optreden. Heeft u hier last van, bespreek dit met uw diabetesverpleegkundige.

Spuit u vier keer per dag insuline? U kunt dan de hoeveelheid snelwerkende insuline aanpassen voor het sporten. Ook kan het nodig zijn om bij de eerste maaltijd na het sporten de snelwerkende insuline  met 40 tot 50 % te verlagen.

Glucose meten

Meet altijd uw bloedglucosewaarde voor, tijdens en na het bewegen. Zorg dat u voldoende snelwerkende koolhydraten bij u heeft om hypo’s (undefined/aandoeningen/hypoglycaemie-hypo/)(te lage bloedglucosewaarde) op te kunnen vangen.

• Uw bloedglucosewaarde is lager dan 5 mmol/l                             Neem 10 tot 20 gram snelwerkende koolhydraten en wacht met bewegen tot de bloedglucosewaarde hoger is dan 5 mmol/l. Let tijdens het bewegen goed op of uw bloedglucosewaarde niet te veel daalt (hypo).
• Uw bloedglucosewaarde is tussen de 5 en 6.9 mmol/l
  Neem 10 gram snelwerkende koolhydraten in voordat u begint met duursport. U kunt direct starten met intensieve sport of intervaltraining, omdat hierdoor de bloedglucosewaarde gaat stijgen.
• Uw bloedglucosewaarde is tussen de 7 en 10 mmol/l
  Alle vormen van sporten kunnen gestart worden. Bij een interval- of intensieve sport kan de bloedglucosewaarde stijgen.
• Uw bloedglucosewaarde is tussen de 10.1 en 15 mmol/l
  Alle vormen van sport kan gestart worden, met een risico op hoge bloedglucosewaarden bij een interval- of intensieve sport.
• Uw bloedglucosewaarde is hoger dan 15 mmol/l
  Heeft u diabetes type 1 en kunt u de hoge bloedglucosewaarde niet verklaren? Dan bestaat de kans op verzuring (ketonen). Dit is een gevaarlijke situatie. U kunt dan beter wachten totdat uw glucosewaarde is gedaald. U kunt de hoge bloedglucosewaarde zo nodig corrigeren met snelwerkende insuline.
• Kunt u de hoge bloedglucosewaarde verklaren? U kunt dan snelwerkende insuline bijgeven en rustig gaan bewegen, bijvoorbeeld wandelen of fietsen voor minder dan dertig minuten.

Tips:

• Ga 4 tot 5 seconden rennen bij een dreigende hypo.Hiermee vlakt u de hypo af en gaat de bloedglucosewaarde omhoog.
• Heeft u hoge bloedglucosewaarde na het sporten? U kunt dit corrigeren met de helft van de snelwerkende insuline die u normaal geeft bij hoge bloedglucosewaarde.
• Neem snelwerkende koolhydraten (sportdrank of energie-gels) mee om uw bloedglucosewaarde snel te laten stijgen bij een (dreigende) hypo. Let op! AA energy-drank is minder geschikt, zij bevatten zeer veel koolhydraten en kan minder snel opgenomen worden.
• Voedingsmiddelen die rijk zijn aan vezels zorgen ervoor dat de koolhydraten langzaam in het bloed worden opgenomen. Denk bijvoorbeeld aan volkoren brood, fruit en volkoren crackers. Als u deze neemt voor het bewegen, blijven uw bloedglucosewaarden tijdens het bewegen stabieler.
• Controleer na het bewegen altijd uw voeten op roodheid, blaren en wondjes. Met goed passende (sport)schoenen kunt u veel problemen voorkomen.

Met de juiste aanpassingen kunt u veilig en gezond bewegen.