Als uw bloeddruk plotseling daalt als u vanuit liggen of zitten naar een staande positie gaat, noemen we dit bloeddrukdaling. De officiële benaming hiervoor is Orthostatische hypotensie, ook wel orthostase. Normaal gesproken herstelt dit snel, maar bij orthostase gaat dit te langzaam.
Klachten
U kunt de volgende klachten krijgen als u een lage bloeddruk heeft en gaat staan:
- Duizeligheid, draaierigheid en licht in het hoofd worden
- Hoofdpijn
- (Sterk) verminderd zicht of wazig zien
- Vallen
- Flauwvallen
De klachten van duizeligheid of licht worden in het hoofd treden op wanneer de doorbloeding van het hoofd (en de hersenen) onvoldoende is. Dit kan gebeuren:
- Bij het opstaan (het bloed gaat dan vooral naar de benen door de zwaartekracht)
- Na de maaltijd (het bloed gaat dan vooral naar de darmen)
- Bij gebruik van sommige medicijnen (bijvoorbeeld plastabletten)
- Na een warm bad of douche (de bloedvaten van de huid staan dan wijd open)
- Nadat u naar het toilet bent gegaan.
Oorzaak
Bij orthostase werkt het systeem dat de bloeddruk regelt minder goed.
De klachten ontstaan doordat de bloeddruk daalt als u gaat staan. Dit komt doordat uw bloedvaten zich onvoldoende vernauwen en/of omdat uw hartslag onvoldoende versnelt. Doordat uw bloeddruk erg laag wordt, komt er onvoldoende bloed bij de hersenen of andere lichaamsdelen.
Orthostase kan voorkomen bij verschillende ziekten, zoals de ziekte van Parkinson, suikerziekte (diabetes) of bij het gebruik van medicijnen die de bloeddruk verlagen. Bij ouderen is het risico op orthostase verhoogd, omdat het systeem dat de bloeddruk regelt trager reageert.
Uw arts bespreekt met u wat de oorzaak is. Als de oorzaak in uw medicijnen zit, kan de arts uw medicijnen veranderen.
Adviezen
- Sta altijd langzaam op. Ga eerst zitten op de bedrand en laat uw benen even hangen. Daarna gaat u rustig rechtop staan en wacht u tot de draaierigheid is verdwenen.
- Vermijd lang stilstaan. Span de kuiten een voor een aan voor het opstaan, terwijl u zit of staat. Doe dit ook als u zich duizelig voelt. Span de kuiten kort en krachtig aan, door bijvoorbeeld uw hakken op te tillen en weer neer te zetten. Of door de tenen op te trekken.
- Wanneer u duizelig wordt terwijl u staat, ga zitten in een stoel met uw benen omhoog. Probeer niet te blijven staan. Kom na het wegtrekken van de klachten rustig overeind.
- Zorg ervoor dat u niet kunt vallen door de rollator of een stoel naast het bed te zetten, een nachtlampje te laten branden, en eventueel een postoel of urinaal naast het bed te zetten.
- Vermijd hete douches.
- Eet kleine maaltijden, zodat de bloeddruk niet te snel daalt door de verplaatsing van bloed naar de darmen.
- Drink veel en regelmatig. Wees matig met alcohol.
- Aanspannen van de buik- en beenspieren pompt het bloed terug naar het hart. Trainen van deze spieren is nuttig als u last heeft van orthostase.
Wanneer deze adviezen niet helpen:
- Kantel uw bed. Zet het hoofdeinde op ongeveer 30 centimeter hoge klossen.
- Bij sommige mensen helpt het laten aanmeten van steunkousen tot in de liezen.