Eiwitbeperkt dieet

U heeft het advies gekregen om de hoeveelheid eiwit in uw voeding te verminderen. Een eiwitbeperkt dieet kan hierbij helpen. 

Eiwitten in voeding

Ons lichaam, onder andere de spieren, bestaat uit eiwitten. Eiwitten zijn voedingstoffen die ervoor zorgen dat lichaamscellen steeds vernieuwd worden. We hebben daarom iedere dag opnieuw eiwitten nodig. Het lichaam kan geen reservevoorraad van eiwitten aanleggen.

De gemiddelde Nederlandse voeding bevat ongeveer 70-90 gram eiwit per dag. Dit is meer eiwit dan het lichaam gemiddeld nodig heeft.

Eiwit komt vooral voor in dierlijke producten zoals vlees, vleeswaren, kip, vis, kaas, eieren, melk en melkproducten. Ook noten, pinda’s, vleesvervangers, peulvruchten en sojaproducten bevatten eiwit. 

Volgt u een eiwitbeperkt dieet, neem dan niet te veel van deze producten. Zo voorkomt u dat u te veel eiwit binnenkrijgt. Maar laat de producten ook niet helemaal weg uit uw maaltijden. Er zitten namelijk ook andere waardevolle voedingsstoffen in.

Eiwitbeperkt dieet

Met een eiwitbeperkt dieet krijgt u minder eiwitten binnen. Hoeveel eiwit u per dag mag nemen, hangt af van hoe uw nieren en lever werken. En van uw lengte en gewicht. 

Uw diëtist geeft u een voorbeeld van een dagmenu. Hierbij staat aangegeven hoeveel gram eiwitten u per dag mag nemen. Dit menu wordt in overleg met u samengesteld.

Bij een eiwitbeperkt dieet mag u (in principe) alle voedingsmiddelen nemen. Het gaat om de totale hoeveelheid eiwit die u per dag binnenkrijgt. 

Voedingsmiddelen zonder eiwit zijn:

  • Margarine, halvarine, bak- en braadvet en alle oliesoorten
  • Suiker, honing
  • Zuurtjes en schuimpjes
  • Zoet broodbeleg
  • Thee, koffie, frisdrank, limonade
  • Bindmiddelen zoals aardappelmeel, custard, maïzena
  • Kruiden, specerijen, azijn

Voedingsmiddelen met weinig eiwit zijn:

  • Brood
  • Aardappelen
  • Groenten en fruit
  • Rijst
  • Deegwaren, bijvoorbeeld macaroni en spaghetti

Voedingsmiddelen met veel eiwit zijn:

  • Vlees, vis, gevogelte, wild
  • Melk en melkproducten
  • Kaas en eieren
  • Noten en pinda’s
  • Sojaproducten
  • Peulvruchten

Tips om te variëren

Onderstaande lijst kunt u gebruiken om te kunnen variëren met voeding. Dit helpt ook om voeding anders over de dag te verdelen.

Brood

In plaats van 1 snee brood (= 3 gram eiwit) kunt u nemen:

  • 1 snee roggebrood
  • 1 snee krentenbrood zonder spijs
  • 3 beschuiten 
  • 3 sneetjes knäckebröd
  • 4 Cracottes

Smeersels

(Dieet)margarine en (dieet)halvarine bevatten geen eiwit. 

Broodbeleg

De volgende producten bevatten geen of zeer weinig eiwit:

  • Jam, suiker, vruchtenhagelslag, anijshagel, muisjes
  • Honing, marmelade, stroop
  • Sandwichspread, groentespread, selderijsalade,
  • Komkommersalade, farmersalade of vruchtensalade
  • Tomaat, radijs, komkommer, fruit, tuinkers

1 broodbeleg kaas bevat 5 gram eiwit. 20 gram kaas (= 1 broodbeleg) kaas kunt u vervangen door:

  • 20 gram smeerkaas.
  • 30 gram magere kwark (= 2 afgestreken eetlepels)
  • 50 gram roomkwark
  • 1 broodbeleg magere vleeswaren: achterham, filet americain, kip- en kalkoenfilet, kiprollade, lichtgezouten runderrookvlees, rosbief, fricandeau, achterham
  • 2 broodbeleg vette vleeswaren: cornedbeef, leverpastei, boterhamworst, hausmacher, leverworst, smeerleverworst. Let op: deze soorten bevatten meer zout dan magere vleeswaren
  • 1 klein kippenei 
  • 30 gram vette vis, zoals haring, makreel, zalm. Let op: deze producten bevatten veel zout

Melk en zuivelproducten

In plaats van 1 glas melk (200 ml = 7 gram eiwit) kunt u het 
volgende gebruiken:

  • 1 glas karnemelk, (drink)yoghurt, chocolademelk
  • 1 schaaltje pap, vla (200 ml) 
  • 1 schaaltje biogarde (150 ml)
  • 3 bolletjes roomijs
  • een half schaaltje kwark (75 ml)

Vlees, vis en gevogelte

In plaats van een halve portie mager vlees (50 gram rauw gewicht = 15 gram eiwit) kunt u het volgende gebruiken:

  • 60 gram 48+ kaas of 40 gram 30+ kaas
  • 50 gram kip
  • 50 gram vis
  • 100 gram tahoe/tofoe
  • 100 gram tempé
  • 100 gram vegetarische hamburger
  • 150 gram quornfilet
  • 3 kleine eieren

Groenten

1 portie groente = 4-5 opscheplepels = 5 gram eiwit. Van de meeste groenten kunt u een ruime portie eten, dat is 4-5 opscheplepels. Van doperwten, maïs en tuinbonen kunt u een halve portie eten.

Aardappelen, rijst, pasta en peulvruchten

Aardappelen, rijst en pasta bevatten weinig eiwit. U kunt deze producten naar wens nemen. Peulvruchten zoals bruine bonen en kapucijners bevatten wel eiwit. Een opscheplepel (ongeveer 50 gram) bevat 4 gram eiwit.

Zoete tussendoortjes

De volgende zoete tussendoortjes bevatten weinig of geen eiwit:

  • Gomballen, hopjes
  • Marshmallows
  • Mentos, kauwgom, pepermunt
  • Toffees, winegums, zuurtjes

Hartige tussendoortjes

  • Een handje (ongezouten) noten en pinda’s van 20 gram bevat 5 gram eiwit. 
  • Een handje chips bevat 1 gram eiwit. 
  • Kroepoek en zoute stokjes bevatten weinig eiwit. Let op: deze producten bevatten wel veel zout. 
  • Rauwkost bevat weinig eiwit en zout.

Voldoende energie

Bij een eiwitbeperkt dieet is het belangrijk dat de voeding voldoende calorieën (energie) heeft. Heeft de voeding te weinig calorieën, dan valt u af. Er wordt dan lichaamsweefsel afgebroken, en daarmee ook lichaamseiwitten. Dit kunt u beter voorkomen. Neem contact op met uw diëtist als u ongewenst afvalt.