Kaliumbeperkt dieet

Kalium is een mineraal en zit in bijna alle voedingsmiddelen. Kalium is nodig om prikkels aan de zenuwen door te kunnen geven. Samen met natrium (uit keukenzout) is kalium ook belangrijk voor het regelen van de bloeddruk. Een gemiddelde Nederlandse voeding bevat 4000-6000 mg (milligram) kalium per dag.

Als de nieren goed werken, houden ze de hoeveelheid kalium in het lichaam steeds gelijk. Werken de nieren minder goed, dan gaat er minder kalium uit het lichaam. De hoeveelheid kalium in het bloed kan dan te hoog worden. U kunt dan last krijgen van spierkrampen en hartritmestoornissen. Een kaliumbeperkt dieet kan dan helpen.

Kaliumbeperkt dieet

Hoeveel kalium u per dag mag innemen bij een kaliumbeperkt dieet, hangt af van de bloedwaarden. Meestal 2000-3000 milligram kalium per dag.

Bij een kaliumbeperkt dieet mag u (in principe) alle voedingsmiddelen nemen. Het gaat om de totale hoeveelheid kalium die u per dag binnenkrijgt. U kunt ook producten nemen die meer kalium bevatten. Houdt daarbij wel in de gaten dat u onder de maximale hoeveelheid kalium blijft die u per dag mag hebben.

Als het kaliumbeperkt dieet niet helpt, kan de arts u (tijdelijk) medicijnen voorschrijven.

Basisregels

Hieronder staan de basisregels voor een kaliumbeperkt dieet. Het kan zijn dat deze richtlijnen anders zijn dan het persoonlijke dieet dat u met uw diëtist heeft besproken. In dat geval volgt u de adviezen van uw diëtist op.

Basisregels:

  • Gebruik zoveel mogelijk onbewerkte voedingsmiddelen.
  • Drink geen vruchtensap, smoothies, tomatensap of andere groentesap. Neem liever water, thee, limonadesiroop of frisdrank.
  • Varieer zoveel mogelijk in soorten groente en fruit.
  • Drink maximaal 2 kopjes koffie per dag. 
  • Neem geen chocolade, chocolademelk of andere producten met chocolade. Neem liever een biscuitje zonder chocolade, een zuurtje of pepermunt. Neem gewone melk of karnemelk in plaats van chocolademelk.
  • Eet bij voorkeur rijst of pasta in plaats van aardappelen.
  • Peulvruchten bevatten meer kalium dan de meeste groentesoorten. Gebruik ingeblikte peulvruchten zonder toegevoegd zout. Hierin zit minder kalium dan in gedroogde peulvruchten. 
  • Gebruik geen dieetzout of mineraalzout. Hierin is natrium (deels) vervangen door kalium.
  • Vermijd E-nummers waarin kalium zit (E202, E212, E224, E228, E249, E252, E261, E283, E326, E332, E336, E337, E340, E351, E357, E402, E470a, E501, E508, E515, E522, E525, E536, E555, E577, E622, E628, E632).

Instructies voor het bereiden van voedsel

  • Kalium is oplosbaar in water. Bij het koken van groente en aardappelen in ruim water gaat een deel van het kalium verloren. Het groentenat kunt u dus beter niet gebruiken voor het maken van een sausje.
  • Bij het bereiden in de magnetron gaat minder kalium verloren dan bij koken op het fornuis. Bij het roerbakken of stomen van groenten blijft de hoeveelheid kalium gelijk. Kook groente daarom eerst kort voordat u het bakt.
  • Kook geschilde aardappels. In aardappelen die in de schil gekookt zijn, en in gepofte aardappelen, aardappelpuree, gebakken aardappelen en frites zit veel meer kalium dan in gekookte aardappelen.
  • Week aardappelen in water voor het bakken. Hierdoor gaat er een deel van het kalium uit. Let er op dat u ze daarna goed droogt.

Kalium in voeding

Voorbeelden van voeding met veel kalium zijn:

  • Vruchtensappen
  • Smoothie
  • Groentesap
  • Koffie
  • Gefrituurde en gebakken aardappelen
  • Natriumarme dieetproducten zoals dieetzout
  • Producten met E-nummers waar kalium in zit

Op de website van de Nierpatiëntenvereniging Nederland vindt u meer informatie, waaronder een folder over eten en drinken als uw nieren niet goed werken.

(https://www.nvn.nl/media/3012/brochure-eten-en-drinken-als-uw-nieren-niet-goed-meer-werken.pdf)Nierpatiëntenvereniging Nederland(http://www.nvn.nl)